Pomimo skromnych rozmiarów oraz niewielkiej liczby mieszkańców, Kamionka bywała swego czasu przedmiotem zainteresowania ze strony wydawców pocztówek.
Jak dotychczas, udało się odnaleźć dwie takie kartki pocztowe: jedna pochodzi z czasów pruskich, druga zaś z okresu okupacji hitlerowskiej. W przypadku trzech innych fotografii istnieje podejrzenie, że mogły one funkcjonować jako pocztówki, nie jest to jednak pewne, gdyż udało się dotrzeć jedynie do współczesnych fotokopii, bez napisów i strony odwrotnej.
Zarówno obie oryginalne pocztówki, jak i trzy wspomniane wyżej zdjęcia, pochodzą z czasów pruskich (przed 1922) i z okresu okupacji hitlerowskiej (1939-1945), natomiast o kamionkowskich widokówkach z okresu międzywojennego nie słyszał żaden z lokalnych kolekcjonerów.
Najstarszą znaną obecnie pocztówkę Kamionki wydano mniej więcej w początkach XX wieku, na pewno przed rokiem 1922. Pochodzi ona ze zbiorów Romualda Targiela i pozyskana została za pośrednictwem Muzeum Miejskiego w Tychach oraz Mariusza Dmetreckiego.
Jest to typowa dla tamtych czasów „widokówka-składanka” o wymiarach 148 x 100 mm, zawierająca pięć czarno-białych fotografii oraz napis: „Gruss aus Kamionka bei Nicolai O.S.”, czyli „Pozdrowienie z Kamionki koło Mikołowa na Górnym Śląsku”. W tym czasie Kamionka była jeszcze niezależną gminą wiejską; dzielnicą Mikołowa stała się dopiero w 1935 roku.
Trzeba przyznać, że wydawca tej pocztówki wykazał się sporym wyczuciem w doborze fotografii i zaprezentował na nich obiekty najistotniejsze i najbardziej dla Kamionki charakterystyczne.
Na pierwszym zdjęciu ukazana została wciąż jeszcze istniejąca kapliczka Manowskich z 1887 roku (Kapelle). Fundatorką kaplicy była Józefina Manowska z d. Tabor, wdowa po XIX-wiecznym właścicielu miejscowej gospody. Przez wiele lat kapliczka Manowskich służyła mieszkańcom Kamionki za substytut świątyni. Jest to dziś prawdopodobnie najstarszy murowany obiekt na terenie dzielnicy, a zarazem jedyny z ukazanych na pocztówce, który zdołał przetrwać do naszych czasów w niezmienionej formie.
Artykuł powiązany:
Druga fotografia przedstawia starą kamionkowską gospodę (Gasthaus A. Tabor), której tradycja sięgała połowy XVIII wieku. W momencie wydania pocztówki lokal należał już do Antoniego Tabora, zięcia Manowskich, i nosił wówczas nazwę „Gaststätte zur Waldhöhe” (Restauracja pod Leśną Górą). Gospoda funkcjonowała do 1944 roku; później budynek ten mieścił m.in. tymczasowe sale lekcyjne miejscowej szkoły, siedzibę OSP Kamionka oraz bibliotekę, a obecnie znajduje się tam klub oraz siedziba Rady Dzielnicy Kamionka. W 2004 roku obiekt został gruntownie przebudowany.
Na kolejnym zdjęciu widzimy niewielki staw, który umiejscowiony był u stóp Leśnej Góry, tuż przy szosie Mikołów – Katowice. Został on zasypany na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Nieco wbrew opisowi, nie ukazano tu samej Leśnej Góry (Waldhöhe), a jedynie najniższą i najbardziej płaską partię stoku. Natomiast na szczycie Leśnej Góry stoi obecnie Szkoła Podstawowa nr 4, zbudowana w latach 1961-1963.
Artykuł powiązany:
Pierwsza fotografia u spodu prezentuje starą szkołę na Kamionce (Schule), uruchomioną w 1902 roku. Budynek ten nadal istnieje, mieszcząc kamionkowskie przedszkole. Jednakże gruntowna przebudowa obiektu, przeprowadzona w latach 1975-1977, sprawiła, że dziś niezwykle trudno już rozpoznać w nim dawną szkołę ze spadzistym dachem.
Artykuł powiązany:
Na ostatnim zdjęciu widzimy budynek, który od dawna już nie istnieje. Było to dawne myto (Zollhaus), czyli cło drogowe, umiejscowione dokładnie na granicy pomiędzy miastem Mikołów a wsią Kamionka, u zbiegu obecnej ulicy Katowickiej z ulicą Kościuszki. W okresie międzywojennym, gdy zaprzestano już pobierania myta na miejskich rogatkach, budynek ten mieścił sklep, należący do Franciszka Mrowca. Przez dłuższy czas był to jedyny sklep na terenie Kamionki. Stare myto, wzniesione w 1904 roku, wyburzono pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku, przy okazji poszerzania szosy.
Artykuł powiązany:
Źródła drukowane: [SZD0069]
• Kamionka. Monografia historyczna, A.A. Jojko, Mikołów 2006, s. 423-424.
